Bewegingszenuwcellen worden ook wel motor neuronen genoemd. Er zijn twee typen motor neuronen: alfa en gamma.
Alfa bewegingszenuwcellen zijn de grootste bewegingszenuwcellen. Zij ontspringen op de voorhoorn van het ruggenmerg en eindigen in het spierweefsel. Ze zorgen ervoor dat spieren samentrekken en dus dat ledematen kunnen bewegen.
Naast de alfa bewegingszenuwcellen zijn er ook gamma bewegingszenuwcellen. Deze bevinden zich dieper in de spieren en zorgen ervoor dat de spier op spanning blijft. Stel dat een alfa motor neuron een contractie aanstuurt. Het gevolg is dat de spier verkort. Als de spier heel veel verkort, worden de spierspoeltjes slap en gaan deze “off air”. Ze kunnen dan geen informatie meer doorgeven aan de hersenen over de lengte van de spier. Zover komt het echter niet, omdat de gamma motor neuronen ook geactiveerd worden. Gamma’s zorgen voor een contractie van het binnenste spierweefsel rondom het spierspoeltje, zodat de spierspoeltjes nog steeds informatie krijgen.
De bewegingszenuwcellen worden op verschillende manieren aangestuurd. Niet alleen vanuit de hersenen bereiken signalen de cellen, ook direct vanuit de spier of vanuit het ruggenmerg gebeurt dit. Als een spier op rek gebracht wordt, bijvoorbeeld, gaat er direct een signaal van de proprioceptoren uit de spier naar de achterhoorn van het ruggenmerg en via de voorhoorn terug naar de alfa cel. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer de dokter je kniepeesreflex test. Het tikje met de hamer zorgt ervoor dat het spierweefsel heel snel op rek wordt gebracht. Het gevolg is dat de spier reflexmatig samentrekt. Op die manier blijft de stabiliteit in de knie gehandhaafd.
Bewegingszenuwcellen worden ook aangestuurd vanuit de hersenen, via het ruggenmerg. Soms gebeurt dit met tussenkomst van schakelzenuwcellen. De aansturing vanuit de hersenen kan zowel stimulerend als remmend zijn. Deze wisselwerking is belangrijk voor vloeiende bewegingen. Als de hersenen bijvoorbeeld opdracht geven aan de biceps om de arm te buigen, moet er tegelijkertijd een remmend signaal naar de triceps, zodat deze ontspant.
Auteur: Bart Aben
