Meditatie zorgt ervoor dat de hersenen anders gaan werken. Niet alleen tijdens het mediteren zelf, maar nog weken later. Nieuw onderzoek laat aanhoudende effecten zien in een hersengebied dat betrokken is bij emotie en stress.
De deelnemers aan het onderzoek volgden een acht weken-durende meditatie training. Gemiddeld mediteren ze ieder in totaal ongeveer tien uur. Eén groep proefpersonen bekwaamde zich in aandachtsmeditatie, de andere ging aan de slag met compassie meditatie, waarbij de focus ligt op het ontwikkelen van vriendelijkheid en mededogen. Om te zien wat het effect is van de verschillende meditatievormen op de langere termijn werden hersenscans gemaakt vóór de meditatietraining en drie weken daarna.
Amygdala
Daarbij letten de onderzoekers vooral op de amygdala, een hersenstructuur die betrokken is bij emotie en stress. Typisch een plek dus waar je een effect van meditatie zou mogen verwachten. Om de amygdala te activeren kregen de proefpersonen tijdens het scannen plaatjes te zien van mensen in positieve, negatieve of neutrale situaties.
In een controlegroep, met mensen die tussen de meetmomenten niet hadden gemediteerd, trad geen verschil op. Maar bij de proefpersonen die aandachtsmeditatie hadden beoefend was er wel iets veranderd. Hun amygdala reageerde minder sterk op alle plaatjes. Blijkbaar het langetermijneffect van de aandachtsmeditatie, waarvan bekend is dat die emotionele stabiliteit en het omgaan met stress kan verbeteren.
Voor het eerst
Ook bij de mensen uit de compassie meditatie-groep vertoonde de amygdala verminderde activiteit. Behalve bij de plaatjes van mensen in negatieve situaties: die zorgden juist dat de amygdala harder ging werken dan voor de meditatie. Ook de compassie meditatie-training had blijkbaar na drie weken nog altijd een effect op de hersenen. Volgens de onderzoekers is het voor het eerst dat effecten van meditatie op de hersenen zijn aangetoond na het mediteren zelf.
Het onderzoek werd online gepubliceerd op 1 november in Frontiers in Human Neuroscience.
Auteur: Daan Schetselaar
