Je weet vast wel dat mensen tegenwoordig ouder worden dan ooit, dat komt doordat onze leefomstandigheden en de medische kennis beter zijn dan in het verleden. Helaas zorgt ouder worden wel voor een toename in ongemakken of ouderdomsziektes. Bijvoorbeeld gehoorverlies of cognitieve achteruitgang en later dementie. De uitdaging is op dit moment dan ook niet zo lang mogelijk leven, maar op een fijne manier oud worden.
Gelukkig zijn er voor sommige van deze ongemakken eenvoudige oplossingen, zoals bijvoorbeeld het dragen van een hoortoestel. Maar corrigeren voor andere dingen zoals cognitieve achteruitgang of zelfs dementie, dat is misschien iets minder voor de hand liggend. In dat geval is voorkomen beter dan genezen. Je hebt vast wel gehoord dat we zelf ons risico op cognitieve achteruitgang kunnen verkleinen door bijvoorbeeld genoeg te bewegen of niet te roken. Maar wist je dat het voorkomen van gehoorverlies ook een belangrijke factor is? Volgens een rapport uit 2020 is het percentueel gezien zelfs belangrijker dan roken en bewegen samen!
Twee recente onderzoeken wijzen er op dat we cognitieve achteruitgang kunnen tegengaan, en wel door het compenseren voor gehoorverlies met behulp van hoorapparaten. In deze studies werden de cognitieve vaardigheden van mensen met zwaar gehoorverlies gemeten. Om dit te doen ontwikkelden de onderzoekers een cognitieve test die mensen zonder gehoor goed konden uitvoeren. Deze test heet de “Repeatable Battery for the Assessment of Neuropsychological Status for Hearing-impaired individuals” (RBANS-H). In deze test worden alle items (ook) visueel gepresenteerd. De proefpersonen lieten hun cognitie meten op het moment dat ze zwaar slechthorend of doof waren, maar ook 1 jaar nadat ze een cochleair implantaat hadden ontvangen. Een cochleair implantaat is een apparaatje dat direct de gehoorzenuw signalen geeft waar het oor dit van nature niet meer kan. Dat zorgde er voor dat de proefpersonen weer konden horen. De onderzoekers vonden dat hun proefpersonen 1 jaar nadat ze weer konden horen ook significant verbeterde in hun cognitieve vaardigheden.
Ook al werd al in 1989 geconstateerd dat gehoorverlies sterk gerelateerd leek aan het risico van het ontwikkelen van dementie, zijn onderzoekers er nog niet achter hoe deze relatie precies in elkaar zit. Het zou namelijk zo kunnen zijn dat wanneer iemand gehoorverlies heeft, er zo veel cognitieve capaciteit wordt ingezet voor luisteren, dat die dan niet meer beschikbaar is voor andere cognitieve processen. Die andere cognitieve processen worden daardoor minder gebruikt en getraind. Maar misschien is er een andere factor die zorgt voor deze relatie. Wellicht zorgt gehoorverlies ervoor dat mensen meer in sociale isolatie terecht komen, wat kan leiden tot cognitieve achteruitgang.
Nu deze onderzoeken laten zien dat de relatie oorzakelijk lijkt te zijn, kunnen onderzoekers verder kijken hoe het verband precies in elkaar zit. Duidelijk is wel dat wanneer je kiest voor een hoorapparaat bij gehoorverlies, je meer dan alleen een beter gehoor ervoor terug krijgt. Dus laat je oren vooral op tijd checken!
Auteur: Loes Beckers
Referenties:
