De occipitale kwab is het achterste gedeelte van de cerebrale cortex. In dit hersengebied wordt visuele informatie verwerkt. Deze kwab is verder onder te verdelen in verschillende delen. Het achterste deel staat bekend als de primaire visuele cortex, of striate cortex. Ook andere visuele gebieden bevinden zich in de occipitale cortex. Je kunt hierbij denken aan V2, V3, V4, en V5, die samen met V1 het dorsale en ventrale pad van visuele processen vormen.
Sommige mensen zijn vanaf de geboorte blind, maar deze mensen hebben nog steeds een occipitale kwab die gebruikt kan worden. In dit geval wordt het gebied niet actief bij visuele stimuli, maar bij het uitvoeren van andere taken. Een voorbeeld hiervan is tast. Blinde mensen lezen door hun vingers over brailleletters te schuiven. Een onderzoek met een fMRI-scanner toonde aan dat de occipitale kwab actief wordt tijdens het lezen van braille in blinde mensen. Deze activiteit werd niet gevonden bij normaal ziende mensen die braille lazen. Deze bevinding werd ook bevestigd door een onderzoek waar TMS werd toegepast op de occipitale kwab. Blinde mensen konden door de magnetische verstoring geen braille meer lezen, terwijl er bij ziende mensen geen effect was van de verstoring.
Een ander onderzoek leverde ongeveer dezelfde resultaten op, maar dan bij een verbale taak. In deze taak kregen alle proefpersonen een zelfstandig naamwoord te horen, waarna ze een werkwoord moesten noemen dat hierbij paste (bijvoorbeeld, mensen krijgen het woord ‘appel’ te horen, en moeten reageren met ‘schillen’ of ‘eten’). Blinde mensen zijn niet alleen sneller bij het uitvoeren van deze taak, maar wederom werd hun occipitale kwab actief tijdens de taak. Bij ziende mensen werd dit gebied niet actief tijdens de taak.
De bovenstaande onderzoeken tonen aan dat de functie van de occipitale kwab kan veranderen. Deze veranderingen treden op wanneer er geen visuele input meer komt vanuit de laterale geniculate nucleus van de thalamus. De neuronen gaan dan verbindingen aan met andere hersengebieden, zoals de parietale en temporale kwabben.
Auteur: Myrthe Princen
Afbeelding: Marcel Loeffen
