De bloed-breinbarrière is een afscheiding tussen het bloed en het vocht in de hersenen die gevormd wordt door endotheelcellen en astrocyten. Endotheelcellen bevinden zich in de bloedvaten, en zorgen er overal in het lichaam voor dat het bloed niet weg kan vloeien uit de bloedvaten. Astrocyten zijn gespecialiseerde gliacellen, die helpen bij het in stand houden van de chemische omgeving van een neuron. De bloed-breinbarrière zorgt ervoor dat bacteriën en andere in water oplosbare stoffen de hersenen niet binnen kunnen. Hormonen kunnen wel door de barrière heen, samen met zuurstof, koolzuur en glucose.

De bloed-breinbarrière is dus handig als het gaat om het beschermen van de hersenen. In sommige gevallen is het echter ook een extra barrière voor het genezen van een ziekte die zich in de hersenen bevindt. Medicijnen kunnen deze grens namelijk ook niet doorkruisen.  In zeer ernstige gevallen worden medicijnen daarom rechtstreeks in de hersenen ingespoten (je kunt hierbij denken aan een ruggenprik). Dit probleem wordt vooral duidelijk bij de ziekte van Parkinson, waarbij er te weinig dopamine is in de hersenen. Het klinkt niet moeilijk om dit te behandelen, een dosis dopamine in een pilletje, en alle problemen zouden moeten zijn opgelost. Dopamine is echter een stofje dat niet wordt doorgelaten door de bloed-brein barrière, en de ziekte is daarom moeilijk te behandelen.

Soms worden ook schadelijke stoffen doorgelaten door de bloed-breinbarrière, gewoon omdat ze te klein zijn om tegen te houden. Je kunt hierbij denken aan harddrugs, zoals cocaïne en heroïne, maar ook aan cafeïne en alcohol. Dit is ook de reden dat de effecten van deze stoffen zo snel duidelijk worden voor de gebruiker.

Auteur: Myrthe Princen